Na drie jaar en dertig columns over mens, technologie en werk is er wat mij betreft nog niet veel veranderd in hoe wij werken. Ook dit jaar zijn de cijfers over medewerkers die aangeven dat ze zich niet betrokken voelen bij hun werk, en hun potentieel niet voldoende kunnen inzetten, dezelfde als de afgelopen tien jaar: bedroevend laag. En er is geen enkel teken van verbetering.
De ‘war for talent’ is weer opgelaaid en we proberen met allerlei lapmiddelen de boel een beetje te redden, of beter gezegd: te rekken. Het echte potentieel van onze medewerkers benutten we nog steeds onvoldoende. Anders zou de talentschaarste minder zijn. Wat zou er gebeuren als alle huidige medewerkers 20% van hun potentieel meer kunnen inzetten in hun organisatie? Dan ziet de war for talent er ineens heel anders uit. Maar ook dat roepen we al jaren en er verandert weinig.
Ik word hier moedeloos en verdrietig van. Met alles wat we hebben, alles wat we weten en de technologie die ons ongekende mogelijkheden biedt, zouden we toch echt innovatiever kunnen zijn met het werken in de 21ste eeuw? De oplossing ligt voor mij niet in zelfstandig, agile of holocratisch (zonder management) werken. De verantwoordelijkheid lager in de organisatie leggen en hier meer vrijheid in bieden is iets wat ik al jaren propageer. Hoewel dit wel voor een hogere productiviteit en medewerkerstevredenheid zorgt, brengt dit ook geen echte vernieuwing.
En ondanks alle nieuwe managementkreten komt de innovatie bij de meeste organisaties nog steeds slecht op gang. Nieuwe generaties zien allang het nut niet meer in van kantoorpanden en eindeloze vergaderingen. Wij vinden Generatie X lui, want ons is altijd meegegeven dat je van hard werken sterker wordt, zelfs als je er later met spijt op terugkijkt. En dat terwijl we tegelijkertijd er naar smachten om deze generaties binnen te halen, want zij ademen technologie ademen en verzekeren ons functioneren in de toekomst.
Mijn slotpleidooi? We moeten technologie inzetten om voor iedereen een basisinkomen te realiseren. Een basisinkomen biedt ons de mogelijkheid om echt anders te gaan werken en leven. Het biedt een blanco pagina waarmee alle oude systemen en 19de-eeuwse kantoren kunnen gaan innoveren. Wees niet bang dat robots ons werk gaan inpikken, maar maak juist gebruik van de situatie en wees vernieuwend in hoe we willen samenleven met technologie.
Laten we het experiment starten en onderzoeken wat er gebeurt als we mensen een basisinkomen bieden en hen faciliteren met technologie
Werken is voor robots, leven is voor mensen. Hoe dat gaat uitpakken weten we niet, maar laten we het experiment starten en onderzoeken wat er gebeurt als we mensen een basisinkomen bieden en hen faciliteren met technologie. En niet vanuit de politieke regelgeving, maar via een basisinkomen-incubator. Dus dwars door alle soorten werk heen: van vakman tot chirurg, van winkelier tot ceo.
Wie experimenteert met mij mee? Verbind mens en technologie, herdefinieer werken en leven, en schep een zowel fysieke als online studio vol verbinding, passie, potentieel en innovatie. Als je hier nog niet aan toe bent, begrijp ik dat ook. Blijf dan vooral vragen stellen over hoe het anders kan, en praat met elkaar om te leren en te verbeteren. Weg met de silo’s en de ivoren torens. Werk samen en heb oog voor het potentieel dat er in huis is.
Ik dank jullie ook voor alle liefde, kritische blikken, mooie initiatieven en aandacht van de afgelopen jaren. Ik wens jullie mooie reflecties en verbindingen. En geniet van de zomer!
TechTeam
Om beurten schrijven zes columnisten over nieuwe technologie en wat ondernemers, bestuurders en werknemers hiermee kunnen. Deze week Saskia Nijs, onderzoeker aan de VU, oprichter-eigenaar van organisatie-adviesbureau Misfits en bestuurslid van medialab SETUP